Σε ένα ασταθές περιβάλλον όπου η υπέρβαση του προϋπολογισμού σε κόστος και χρόνο παράδοσης είναι απαγορευτική, ενώ η επίτευξη των προβλεπόμενων μεγεθών εντός σχεδίου είναι επιτακτική, η εκπαίδευση στο Project Management αποτελεί μία πρακτική πρόληψης αλλά και θεραπείας όλων αυτών.

Η οικονομία μας χαρακτηρίζεται από ένα περιβάλλον περιοριστικών δημοσιονομικών εφαρμογών και μία αστάθεια ως προς τα οικονομικά μεγέθη της, ενώ σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζει αρνητική εξέλιξη αυτών. Οι περικοπές του κόστους, λειτουργικού ή πάγιου, στον κόσμο των επιχειρήσεων εφαρμόζεται συνεχώς, ενώ πολλές φορές αναπροσαρμογές σε πάγιες πρακτικές είναι δυνατόν να κάνουν την εμφάνισή τους. Η ανάγκη για υλοποίηση στόχων εντός χρόνου, κόστους αλλά και ποιότητας αποτελεί πλέον απαραίτητη προϋπόθεση για την εξέλιξη αλλά κυρίως για τη βιωσιμότητα των εταιρειών. Σε αυτό το σημείο εισέρχεται στον κόσμο των επιχειρήσεων η έννοια και η αναγκαιότητα του Project Management.

Η εκπαίδευση σε αυτόν τον τομέα παρουσιάζει θετική σχέση εξάρτησης με τα αποτελέσματα της εταιρείας. Συνεχώς όλο και περισσότερες εταιρείες εισάγονται στην ομάδα αποδοχής και προώθησης της συγκεκριμένης έννοιας στο εταιρικό περιβάλλον ως απαραίτητης ασφαλιστικής δικλείδας για την πρόληψη των αποτυχιών και την επίτευξη των αναμενόμενων αποτελεσμάτων ενός έργου, ενώ ο αριθμός των επιχειρήσεων που επιλέγει την εκπαίδευση των στελεχών του στη Διοίκηση και Διαχείριση Έργων αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο καταδεικνύοντας μία νέα πρακτική και ένα νέο έδαφος ανάπτυξης των στελεχών αλλά και των ίδιων των εταιρειών.
 
Project Manager
Οι επιχειρήσεις συνήθως υλοποιούν τη στρατηγική τους και τη μετάβαση από μία κατάσταση σε κάποια άλλη βάση projects. Προσωπικά Projects διαχειρίζονται σε καθημερινή βάση και όλοι οι άνθρωποι. Όμως και τα δύο διαφέρουν ως προς το μέγεθος, το κόστος, το χρόνο και τις επιμέρους συνιστώσες. Σε κάθε περίπτωση τώρα ο project manager είναι ένα άτομο που στο πρόσωπό του συσσωρεύεται ένα πλήθος ρόλων στους οποίους καλείται να δώσει τον καλύτερό του εαυτό. Είναι αυτός που οφείλει να εστιάζει σε κρίσιμα θέματα και να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τη χρήση των διαθέσιμων πόρων, το χρονοδιάγραμμα, τη διαχείριση ανθρωπίνων σχέσεων, την επικοινωνία και τα τεχνικά προβλήματα υλοποίησης ενός έργου. Πρέπει να λάβει υπόψιν του όλες τις παραμέτρους, να τις αξιολογήσει και να τις αξιοποιήσει κατά το βέλτιστο τρόπο. Να βρίσκεται σε θέση να διαχειριστεί τυχόν αλλαγές και να μεταβάλει τους βασικούς όρους του σχεδίου ώστε να επιφέρει τα αποτελέσματα για τα οποία έχει δεσμευθεί βάσει όμως του κόστους και χρόνου τα οποία έχουν αρχικά οριστεί.

Σύμφωνα με τον Γιάννη Βιθυνό, Γενικό Διευθυντή της Critical Path Consulting & Training τα οφέλη ενός project manager είναι «Κοινή ορολογία, αποτελεσματικότερη επικοινωνία, καλύτερη οργάνωση και καταμερισμός χρόνου και ευθυνών, καλύτερος προγραμματισμός και παρακολούθηση του έργου, αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των risks, εκμετάλλευση των lessons learned και συνεχής βελτίωση είναι κάποια από τα σημαντικότερα οφέλη που μπορεί να προσφέρει το αποτελεσματικό project management σε έναν οργανισμό». Η απλή επίτευξη λοιπόν των αποτελεσμάτων δεν είναι το ζητούμενο από τη συγκεκριμένη ομάδα manager. Η αποτελεσματικότητά τους επαφίεται στην επίτευξη των στόχων με τέτοιο τρόπο ώστε να πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις και δεσμεύσεις προς την εταιρεία. Αναφορικά τώρα με τους εκπαιδευόμενους σε project management η Κατερίνα Θεοφανίδου, Founder & Manager της projectyou ltd εξηγεί «Ως προς την υλοποίηση των έργων κερδίζουν σε χρόνο υλοποίησης, σε κόστος έργου, σε μείωση των κινδύνων και, με μια κουβέντα, αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχίας του Έργου».

Έρευνες και αποδείξεις
Σε μία περίοδο όπου τα εταιρικά μεγέθη αντιμετωπίζουν πιέσεις από εξωτερικούς παράγοντες και μία ενδεχόμενη αποτυχία ενός project, είτε αυτό αφορά κάποιο νέο προϊόν ή υπηρεσία, είτε αφορά κάποια εταιρική αλλαγή, μπορεί να στοιχίσει όχι μόνο χρηματικά, αλλά να επιφέρει και μεγάλη αλλαγή στις ισορροπίες της εταιρείας, εμφανίζεται ο ρόλος του project manager. Σε μία λοιπόν εποχή όπου η αλλαγή και η προσοχή στις επιλογές είναι αναγκαία, οι επιχειρήσεις στρέφονται όλο και περισσότερο στην αξιοποίηση κάποιου manager διαχείρισης έργων, είτε ως εξωτερικό συνεργάτη είτε ως μέλος του ανθρώπινου δυναμικού τους για να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους και να αξιοποιήσουν στο έπακρο κάποια θετικά τους στοιχεία. Αυτός είναι και ο λόγος που αρκετές εταιρείες αλλά και στελέχη ως μονάδες στρέφονται στην εκπαίδευση στον τομέα Διαχείρισης Έργων καθώς αναδεικνύεται ως ένας από τους πλέον σημαντικούς και απαραίτητους τομείς εντός του εργασιακού περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με την έρευνα «The State of Project Management Training» που πραγματοποιήθηκε από την PM Solutions σε συνεργασία με το PM College, εταιρείες οι οποίες εκπαίδευσαν στελέχη τους στις βασικές αρχές του Project Management είδαν μέχρι και 26% βελτίωση μέσω μετρήσεων, σχετικά με την επιχειρηματική απόδοση. Ανάλογα ήταν και τα ευρήματα αναφορικά πάντα με τη βελτίωση που παρουσιάζουν τα στελέχη που εκπαιδεύονται, σχετικά με τα εταιρικά αποτελέσματα. Τα πιο σημαντικά σημεία στα οποία και εμφανίζεται η μεγαλύτερη βελτίωση σύμφωνα με την έρευνα είναι η ολοκλήρωση εντός χρόνου ενός project κατά 65%, η βελτίωση της ποιότητας των αποτελεσμάτων κατά 57%, η μείωση των αποτυχιών ενός σχεδίου κατά το ίδιο ποσοστό και η ολοκλήρωση ενός project εντός προϋπολογισμού κόστους κατά 53%. Με αυτά τα δεδομένα αναλογίζεται κανείς τη θετική πλευρά του project management training κυρίως όταν προηγηθεί κάποια μεγάλη αποτυχία ολοκλήρωσης ενός έργου, οφειλόμενη πάντα σε αδυναμία ορθής αξιολόγησης όλων των παραμέτρων και ορθής χρήσης των διαθέσιμων εργαλείων εντός ενός επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Τάσεις και εξελίξεις στον κλάδο
Με δεδομένο ότι ο κλάδος του project management εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς, νέες τάσεις και εξελίξεις διαμορφώνουν το χώρο. Δεν συναντάται πλέον η στείρα σύνδεση του «project process» με τον τριπλό περιορισμό κόστους, χρόνου και έκτασης-πεδίο εφαρμογής καθώς εισέρχεται σε νέες εφαρμογές και συναρτήσεις. Μία ομάδα του ESI International, που συνθέτετε από ανώτερα στελέχη και «ειδικούς» θεμάτων καθόρισαν τις τάσεις του 2012 για τους project managers. Σύμφωνα λοιπόν με τα συμπεράσματα οι νέες κατευθύνσεις δόθηκαν ως εξής:
– Το Programme Management θα αποκτήσει δυναμική, ενώ οι διαθέσιμοι πόροι θα βρεθούν σε περιορισμό. Αυτό θα ενισχυθεί από την αυξανόμενη επένδυση σε υποδείγματα ικανοτήτων, κατάρτισης, ανάπτυξης μεθοδολογίας και την αυξανόμενη χρήση εργαλείων ώστε τα άτομα που δηλώνουν «Διαχειριστές έργων» να αποδεικνύεται ότι είναι κατάλληλοι για το συγκεκριμένο ρόλο.
– Χρήση των software solutions ώστε να αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο για τους managers. Το περιβάλλον που διαμορφώνεται στις επιχειρήσεις απαιτεί έναν αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης της επικοινωνίας και ροή εργασίας.
– Η ικανότητα εφαρμογής των μαθησιακών γνώσεων του ατόμου μετά την εκπαίδευση στον εργασιακό χώρο θα αποτελέσει ένα νέο εργαλείο ωστόσο η δομή του δεν είναι ακόμη ολοκληρωμένη. Η ανάγκη για άμεση εφαρμογή από τους managers όλων όσων έμαθαν κατά τη διάρκεια εκπαίδευσης είναι άμεση και αισθητή στο κόσμο των επιχειρήσεων.
– Οι Project Managers θα συνεχίσουν να είναι περιζήτητοι παρά την αυξανόμενη ανεργία που παρουσιάζεται στις περισσότερες χώρες.
– Η πελατοκεντρική διαχείριση έργων θα ξεπεράσει τον τριπλό περιορισμό κόστους, χρόνου και έκτασης. Αξιολογικό κριτήριο για τους ίδιους δεν αποτελεί πλέον η απλή πλήρωση του έργου αλλά η τελική απόδοση στα μεγέθη της εταιρείας συνολικά.
– Το τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού θα βρει το κατάλληλο εργαλείο μέτρησης της απόδοσης και δυναμικής παρουσίας των project managers εντός του οργανισμού καθώς ακόμη αποτελεί γκρίζα περιοχή για τους ίδιους.

Έτσι λοιπόν αρχίζει και διαφαίνεται η δυναμική που αποκτά ο τομέας αυτός κι ενώ αρχικά συναντάτο σε μεγάλες κυρίως εταιρείες, πλέον τα οφέλη απασχόλησης ατόμων με γνώσεις και δεξιότητες project management είναι διακριτά και απαραίτητα σε όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων, ακόμη και σε ατομικό επίπεδο.

Βήματα υλοποίησης
Για να κατανοήσει κανείς την αξία που μπορεί να προσδώσει σε μία εταιρεία η εκπαίδευση των στελεχών της στο project management θα πρέπει να εξετάσει τις βασικές αρχές που συνθέτουν το εύρος πρακτικής του. Τα βασικά βήματα που πραγματοποιεί ένας project manager είναι τα ακόλουθα:
– Εισαγωγή στο έργο. Όπως σε κάθε project έτσι και στις εταιρείες μετά τη σύλληψη της ιδέας για αλλαγή ή παραγωγή ενός νέου προϊόντος-υπηρεσίας, συνέχεια έχει η αρχική πληροφόρηση των αντίστοιχων τμημάτων που θα αξιολογήσουν και θα πραγματοποιήσουν το εγχείρημα αυτό. Σε αυτό το σημείο ο project manager απλώς ενημερώνεται για το έργο τουλάχιστον αντλώντας και συλλαμβάνοντας τη βασική ιδέα.
– Σχεδιασμός. Σε αυτό το στάδιο ο manager επιφορτίζεται με το ρόλο της έρευνας ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει το πλάνο υλοποίησής του, να αξιολογήσει το κόστος του, το χρόνο ολοκλήρωσής του και όλο αυτό θα πρέπει να εγκριθεί από την ίδια την εταιρεία.
– Εκτέλεση. Μετά το σχεδιασμό ενός έργου σημαντικό στάδιο αποτελεί η εκτέλεση, ο τρόπος με τον οποίο η θεωρία μετατρέπεται σε πράξη. Ένα στάδιο όπου όλοι οι συντελεστές που αναμειγνύονται στην υλοποίηση του πρέπει να έρθουν σε επικοινωνία, να συγχρονιστούν διαδικασίες και πρόσωπα, παραμένοντας πάντα εντός προϋπολογισμού-σχεδίου.
– Έλεγχος-επιτήρηση. Εκτός από την κατάρτιση του προϋπολογισμού και τον καθορισμό όλων των απαραίτητων διαδικασιών σημαντικό συστατικό της επιτυχίας ενός έργου θεωρείται και η επιτήρηση του έργου ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία και ολοκλήρωση του. Επίσης σε αυτό το στάδιο είναι εφικτό να εντοπιστούν διάφορες δυσλειτουργίες και να αντιμετωπιστούν άμεσα.
– Παράδοση. Για την τελική ολοκλήρωση ενός έργου ως τελευταίο βήμα θεωρείται η παράδοσή του στην εταιρεία με βασική προϋπόθεση να είναι εντός χρόνου, κόστους και ποιότητας ώστε ο project manager να δρέψει τους καρπούς της επιτυχίας του. Με όλα τα προηγούμενα βήματα μπορούμε να κατανοήσουμε τη βαρύτητα που φέρει ο ρόλος ενός project manager και πόσο ουσιαστικός μπορεί να είναι εντός της εταιρείας καθώς επηρεάζει σχεδόν άμεσα τα οικονομικά της μεγέθη. Συνεπώς η απόκτηση των δεξιοτήτων μέσω της εκπαίδευσης στον αντίστοιχο τομέα εξασφαλίζει στην εταιρεία ένα άτομο το οποίο θα φέρει την αποκλειστική ευθύνη για την περάτωση ενός έργου.

Οφέλη Διαχείρισης Έργου
Πριν την ένταξη κάποιας συγκεκριμένης πρακτικής εντός της εταιρείας και της λειτουργίας της πρέπει να εξεταστεί η δυναμική της και τα οφέλη που θα αποφέρει στα εταιρικά αποτελέσματα, ώστε να είναι εφικτή η αξιολόγηση της και κατ’ επέκταση η ικανότητα προσαρμογής και αφομοίωσής της από τις ήδη υφιστάμενες πρακτικές. Αναφορικά τώρα με τη Διαχείριση Έργων και την εκπαίδευση σε αυτόν τον τομέα, τα οφέλη από την ενσωμάτωση των διαδικασιών της είμαι άμεσα και αντιληπτά. Ο οργανισμός είναι σε θέση πλέον να οργανώνει τον τρόπο έναρξης, σχεδίασης, υλοποίησης και παρακολούθησης ενός έργου που αναλαμβάνει ή σε αρκετές περιπτώσεις που αποφασίζει να πραγματοποιήσει. Παρουσιάζεται στη διοίκηση ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης που περιλαμβάνει όλα τα βήματα τα οποία θα πραγματοποιηθούν και με τις βασικές παραμέτρους, κόστος, χρόνος και κυρίως τα αποτελέσματα που θα επιφέρει στην εταιρεία, δίνοντας το περιθώριο αξιολόγησης συνολικά και συγκριτικά διαφόρων project ώστε να επιλεγεί το πιο προσοδοφόρο.

Στην ουσία με το συγκεκριμένο τρόπο η εταιρεία χρήζει ένα ή περισσότερα άτομα υπεύθυνους για την υλοποίηση ενός έργου, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τις διαδικασίες, την οργάνωση, την επίβλεψη και τη διαχείριση των τυχόν προβλημάτων που ενδεχόμενα να παρουσιαστούν. Άξιο λόγου είναι ότι με αυτόν τον τρόπο πραγματοποιείται ένα επιπρόσθετο βήμα καθιέρωσης ενός κοινού κώδικά και γλώσσα επικοινωνίας με ορολογίες διεθνώς αποδεκτές μειώνοντας τις διάφορες συγκρούσεις που τυχόν δημιουργούνται στον εργασιακό χώρο λόγω έλλειψης επικοινωνίας. «Οι εκπαιδευμένοι έχουν τυποποιημένη γνώση και ενιαία αντίληψη για το Project Management, μπορούν να επικοινωνήσουν με σαφήνεια και ακρίβεια με παγκόσμιους συνεργάτες και η εταιρεία κερδίζει στην αξιολόγησή της από τρίτους» αναφέρει χαρακτηριστικά η Κ. Θεοφανίδου. Τέλος τα έργα αντιμετωπίζονται πλέον ως συστήματα χρησιμοποιώντας πάντα τα κατάλληλα εργαλεία διαχείρισης έργων και όχι αποσπασματικά. Εισέρχονται με αυτόν τον τρόπο σαφείς και αποδεδειγμένοι μέθοδοι, απαραίτητα εργαλεία για την εύρυθμη υλοποίηση των έργων, εντός του εταιρικού περιβάλλοντος. 

Στελέχη που εκπαιδεύονται
Τα στελέχη που επιλέγουν τη συγκεκριμένη εκπαίδευση μπορεί να προέρχονται από όλες τις βαθμίδες του εταιρικού περιβάλλοντος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το project management δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο μία συγκεκριμένη ομάδα ατόμων αλλά την πλειοψηφία αυτών. Ακόμη και σε ατομικό επίπεδο αν το στέλεχος αποφασίσει να λάβει έστω τη βασική εκπαίδευση με εισαγωγή στις κύριες έννοιες και τρόπους διαχείρισης έργων θα διαπιστώσει τις άπειρες εφαρμογές που μπορεί να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις που αποκομίζει από μία τέτοια εκπαίδευση. Σε εταιρικό επίπεδο τώρα η  εκπαίδευση σε project management δεν στοχοποιεί αποκλειστικά μία ομάδα ατόμων. Σε αυτό το πρόγραμμα μπορούν να εισέλθουν στελέχη από διάφορους τομείς της εταιρείας, όπου δηλαδή διαφαίνεται η ανάγκη διαχείρισης έργων, όπως στελέχη του Product Transfer, Business Development, Supply Chain ακόμη και στελέχη των Οικονομικών Υπηρεσιών.

Στη συνέχεια πρέπει να επιλέξει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα ακολουθήσει. Όπως επισημαίνει η Κ. Θεοφανίδου «Το στέλεχος πρέπει να επιλέξει μία από τις “σχολές” (PMI, IPMA, Prince2 κ.λπ.). Η κάθε μια έχει τα χαρακτηριστικά της» ενώ συνεχίζει πώς «Το ΙPMA έχει καλύτερη προσαρμοστικότητα στις συνθήκες της κάθε χώρας, κουλτούρας, κλάδου και εστιάζει περισσότερο στο άτομο, στην ομάδα έργου και στο κοινωνικό περιβάλλον». Ενώ ο Γ. Βιθυνός επισημαίνει ως προς το περιεχόμενο του προγράμματος πως «Θα πρέπει να είναι εστιασμένο στο επίπεδο και τις ανάγκες της επιχείρησης και των συμμετεχόντων. Ο εκπαιδευτικός φορέας θα πρέπει να έχει εμπειρία και εξειδίκευση πάνω στο αντικείμενο, μιας και το project management είναι ένα ιδιαίτερα ευρύ αντικείμενο».

Απαραίτητη η πιστοποίηση
Εκτός από την εισαγωγή και εκπαίδευση των στελεχών μίας εταιρείας στη Διοίκηση και Διαχείριση Έργων πολύ σημαντικό ρόλο κατέχουν και οι αντίστοιχες πιστοποιήσεις των ατόμων τόσο σε ατομικό όσο και σε εταιρικό επίπεδο. «Aν ένας επαγγελματίας θέλει να ξεχωρίσει από τους πολλούς, η πιστοποίηση είναι ένα ακόμη όπλο στον ανταγωνισμό» αναφέρει η Κ. Θεοφανίδου και συνεχίζει «Στην Ελλάδα είμαστε μάλλον στο ξεκίνημα αυτής της αντίληψης». Για τις διάφορες πιστοποιήσεις απαραίτητες θεωρούνται συγκεκριμένες ώρες τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, επιτυχή συμμετοχή στις εξετάσεις και επαγγελματική εμπειρία στο χώρο. Τα certifications συμβάλλουν σημαντικά στην επαγγελματική πορεία των στελεχών που τα λαμβάνουν καθώς αυξάνουν τις πιθανότητες επαγγελματικής ζήτησής τους ενώ αυξάνουν ταυτόχρονα και το επίπεδο των αποδοχών τους. Επίσης είναι και ένας τρόπος εισαγωγής σε ένα δικτύου που αποτελείται από επαγγελματίες και επιστήμονες του χώρου με άμεσο όφελος τη μεταξύ τους επικοινωνία και πληροφόρηση αναφορικά πάντα με τις νέες μεθόδους προσέγγισης των projects, τα καινοτόμα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν και τη συνεχή και εξελισσόμενη διαμόρφωση κοινών πρακτικών.

Όπως εξηγεί ο Γ. Βιθυνός, «Η κατάλληλη πιστοποίηση στο project management είναι ένα αντικειμενικό και αξιόπιστο κριτήριο γνώσεων και εμπειρίας στη διαχείριση έργων. Ως εκ τούτου, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, είναι κάτι που αφενός αναγνωρίζεται και αφετέρου πολύ συχνά ζητείται σαν προσόν για μια θέση στο χώρο του project management». Τα οφέλη τώρα για την επιχείρηση είναι η εξασφάλιση απτών αποτελεσμάτων αναφορικά με τα έργα που θέλουν να πραγματοποιήσουν καθώς επίσης και την εισαγωγή των σύγχρονών και αποδεκτών θεωριών και πρακτικών, αντίστοιχα και την τεχνογνωσία. Σε κάθε περίπτωση η πιστοποίηση αποτελεί ένα είδος αναγνώρισης της εκπαίδευσης ενώ οδηγεί σε μία περισσότερο αξιοκρατική αξιολόγηση της προσφοράς του ατόμου.

Παράγοντες επιτυχίας
Για να στεφθεί η διαχείριση ενός έργου με επιτυχία υπάρχουν ορισμένες κατευθυντήριες οδηγίες και πλαίσια εντός των οποίων μπορεί να αναπτυχθεί η διαχείριση του έργου. Ο ορισμός ξεκάθαρων στόχων από την αρχή και η διευθέτηση θεμάτων χωρίς να υπάρχουν γκρίζες περιοχές θεωρούνται απαραίτητο συστατικό της επιτυχίας. Εξίσου σημαντική είναι και η υποστήριξη από την πλευρά της διοίκησης όπου με τη σύμφωνη γνώμη της προχωρούν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες. Η μετατροπή του στόχου σε ένα εφικτό πλάνο και ο προγραμματισμός του είναι επίσης ένα απαραίτητο βήμα, ενώ οι καλές σχέσεις μεταξύ των εμπλεκομένων στο έργο λογίζονται ως προαπαιτούμενο. Από την άλλη η τεχνική κατάρτιση του προσωπικού, η μεταξύ τους επικοινωνία και συντονισμός δεν μπορούν να λησμονηθούν από την όλη διαδικασία. Τέλος η συνεργασία και η συνεχής ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις της διοίκησης ή του πελάτη είναι καθοριστικής σημασία, ενώ η άμεση επίλυση προβλημάτων θεωρείται απαραίτητη. Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν διαμορφώνεται το έδαφος για την εν μέρει εξασφάλιση της ομαλής διεξαγωγής ολόκληρης της διαδικασίας project management.

Ιστορική και εννοιολογική αναδρομή
Το 1969 δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το PMI (Project Management Institute) στις ΗΠΑ. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και το πρώτο PMBOK (Project Management Body of Knowledge), το οποίο περιλαμβάνει τις βασικές αρχές και τις πιο σύνηθες πρακτικές που εφαρμόζονται στον τομέα της διαχείρισης έργων. Σύμφωνα τώρα με τον ορισμό που μας δίνεται από το βιβλίο αυτό σχετικά με την εννοιολογική προσέγγιση του έργου «Έργο είναι ένα προσωρινό εγχείρημα που στοχεύει στη δημιουργία ενός μοναδικού προϊόντος ή υπηρεσίας», προσωρινό καθώς κάθε έργο έχει καθορισμένο τέλος και αρχή ενώ η μοναδική διάσταση του προϊόντος ή υπηρεσίας οφείλεται στο γεγονός ότι διαφέρει κατά διακριτό τρόπο από αλλά προϊόντα ή υπηρεσίες αντίστοιχα. Πατέρας του Project Management θεωρείται ο Henry Gantt, ο οποίος εισήγαγε τις αρχές του προγραμματισμού και ελέγχου στη διαχείριση έργων. Ο ίδιος μαζί με τον Φρεντερικ Τέιλορ έθεσαν τις θεμέλιες αρχές της διαχείρισης έργων με τον τελευταίο να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο scientific management. Από τότε ο κλάδος του project management έχει αλλάξει αρκετά, καθώς εξελίσσεται και εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες πρακτικές και στοιχεία που ορθώς το μετατρέπουν σε ένα ξεχωριστό και απαραίτητο τμήμα λειτουργίας εντός των εταιρειών, με τα αντίστοιχα αποτελέσματα που επιφέρει να αξιολογούνται πλέον με ξεκάθαρους τρόπους.

Case Study
Project Management Training: Ένα ανταγωνιστικό εργαλείο
Η βαθιά και παρατεταμένη οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα μας καθώς και η Ευρώπη, έχουν φέρει τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν πολλαπλά προβλήματα, κυρίως οικονομικής φύσεως. Στην προσπάθεια τους οι οργανισμοί να βρουν τρόπους εξοικονόμησης κόστους, μεγιστοποίησης της απόδοσης των πόρων και ανάπτυξης της καινοτομίας στο χώρο τους, έχουν αρχίσει να διαχειρίζονται όλα αυτά τα θέματα με διεργασίες «Διαχείρισης Έργων». Η Alumil αναγνωρίζει ότι το Project Management είναι ένα σημαντικό ανταγωνιστικό εργαλείο. Καθώς όμως, στην Ελλάδα, η έννοια του Project Management είναι σχετικά νέα, είναι υποχρέωση της επιχείρησης να εκπαιδεύσει τα στελέχη που επιλέγει να συμμετέχουν στα Έργα της.

Είναι απαραίτητο η εκπαίδευση που θα λάβουν τα στελέχη, να γίνει από ειδικούς, οι οποίοι έχουν πιστοποιημένα τη γνώση και την εμπειρία στο χώρο του Project Management, όχι μόνο σε θεωρητικό αλλά κυρίως σε πρακτικό επίπεδο με τη συμμετοχή τους σε μεγάλης κλίμακας Έργα, έτσι ώστε να αναπτυχθεί η μεθοδολογία του Project Management με συγκεκριμένο πρότυπο. Η αποστολή της Διεύθυνσης Ανθρωπίνου Δυναμικού σε συνεργασία με τις υπόλοιπες Διευθύνσεις είναι να διαγνώσει πεδία προς ενίσχυση σε Τεχνικές, Επιχειρηματικές, Ηγετικές και Προσωπικές δεξιότητες όλων των στελεχών της εταιρείας, έτσι ώστε μέσα από στοχευμένη εκπαίδευση να υποστηρίξει τα στελέχη εκείνα τα οποία θα ηγηθούν ως Project Managers, καθώς και εκείνα τα οποία θα μεταδώσουν στους υπόλοιπους τη γνώση που απέκτησαν, γνώση που θα αποτελέσει εφόδιο για το υπόλοιπο της επαγγελματικής τους ζωής. Δεν θεωρείται απαραίτητο η εκπαίδευση σε Project Management να οδηγεί σε Πιστοποίηση, αλλά προαιρετικά τα στελέχη που θεωρούν ότι η Πιστοποίηση θα αποτελέσει εργαλείο για την περαιτέρω εξέλιξη τους μπορούν να την αποκτήσουν.

Το όφελος που αποκομίζει η επιχείρηση είναι ότι πλέον υπάρχει σωστή μεθοδολογία Διαχείρισης Έργων, αποφεύγονται λάθη στη Διοίκηση τους, αποκτάται κοινή ορολογία επικοινωνίας και καλύτερη κατανόηση του τι σημαίνει Έργο, ώστε τελικά να δημιουργηθεί «κουλτούρα» διαχείρισης έργων στην εταιρεία με ορατά αποτελέσματα την αύξηση της παραγωγικότητας του ανθρώπινου δυναμικού, που θα αποτυπώνεται στον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας του οργανισμού, οδηγώντας σε σημαντική βελτίωση των οικονομικών και όχι μόνο αποτελεσμάτων.
Ιωάννης Σουμελίδης, Υπεύθυνος Προσωπικού, Alumil Α.Ε.

Case Study
Project Management ως στρατηγική και εταιρική κουλτούρα
H ΜΕΤΚΑ Α.Ε. ως εταιρεία κατασκευής ολοκληρωμένων έργων υψηλής τεχνογνωσίας στον τομέα της Ενέργειας καλείται να υλοποιήσει σύνθετα έργα με ιδιαίτερα απαιτητικά τεχνολογικά πρότυπα. H εταιρεία αναγνωρίζοντας τη σημασία της πετυχημένης διαχείρισης των έργων για την πορεία της μέσα σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον και σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη αγορά δίνει προτεραιότητα στο Project Management ως στρατηγική και εταιρική κουλτούρα καθορίζοντας:
* Δ/νση Project Management στο οργανόγραμμά της
* Μatrix PM οργανωτική δομή με στόχο την ευελιξία και την άμεση ανταπόκριση στις αλλαγές των έργων
* Project Management Office για την οργάνωση, επίβλεψη και υποστήριξη του έργου με παρουσία και στα sites

Σε ένα project-based οργανισμό ο ρόλος του Project Manager είναι ιδιαίτερα απαιτητικός καθώς καλείται να διαχειριστεί επιτυχώς κάθε πλευρά του έργου που επιβλέπει, να προβλέπει και να ελέγχει τους κινδύνους που συνδέονται κυρίως με την τεχνική απόδοση, τον προϋπολογισμό και το χρονοδιάγραμμα του έργου μέσω της επίτευξης των βημάτων ολοκλήρωσης (milestones). Η συνεχής ανάπτυξη των δεξιοτήτων των Project Leaders και όσων σχετίζονται με τη διαχείριση των έργων σε όλες τις βαθμίδες θεωρείται πρωταρχικής σημασίας. Η εκπαίδευση πραγματοποιείται είτε στην εργασία (on the job training) από εξειδικευμένα Στελέχη της εταιρείας είτε παρέχεται μέσω Εξωτερικών Συνεργατών. Η θεματολογία της εκπαίδευσης του Project Management αφορά τόσο σε hard skills (συστήματα προγραμματισμού έργου) όσο και σε soft skills όπως επικοινωνία, συντονισμός εμπλεκομένων μερών, διαχείριση κρίσεων κ.λπ.

Επίσης η εκπαίδευση στο PM δύναται να είναι στοχευμένη τόσο σε advanced level με έμφαση σε τομείς όπως risk assessment και contract management η οποία απευθύνεται στους Project Leaders  όσο και σε Basic Project Management skills που απευθύνεται σε όλες τις βαθμίδες και Δ/νσεις της εταιρείας με στόχο τη διαμόρφωση μιας συναντίληψης και κοινής κουλτούρας διαχείρισης έργων. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης αλλά και η αξιολόγηση που ακολουθεί την ολοκλήρωση του έργου έχει δείξει ότι τα οφέλη είναι η συνεχής βελτίωση στο συντονισμό των έργων μεταξύ των Διευθύνσεων και η μείωση συγκρούσεων, η βελτιστοποίηση της χρήσης και απόδοσης των πόρων, η αποφυγή καθυστερήσεων και η καλύτερη ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών. Δίνοντας προτεραιότητα στην ουσιαστική εμπειρία και κατάρτιση του στελέχους, η εταιρεία δραστηριοποιούμενη στο διεθνές περιβάλλον αναγνωρίζει ότι η πιστοποίηση ως αποδεικτικό επάρκειας σε επίπεδο γνώσεων σε θέματα PM δύναται να αποβεί σε χρήσιμο εργαλείο πρόσληψης αλλά και επαγγελματικής εξέλιξης.
Ειρήνη Γκιώνη, Υπεύθυνη Ανθρώπινου Δυναμικού, ΜΕΤΚΑ Α.Ε (ΟΜΙΛΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΥ)