Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Σημαντικά γεγονότα είναι πιθανόν να συμβούν σε οργανισμούς όλων των μεγεθών, από πολύ μικρούς έως και πολύ μεγάλους. Η οργανωσιακή αλλαγή, όμως, είναι ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα.

Η οργανωσιακή αλλαγή αποτελεί μία διαδικασία βαρύνουσας σημασίας, καθώς επιφέρει πληθώρα επακόλουθων για το σύνολο των εργαζομένων και γενικότερα για ολόκληρο τον οργανισμό. Σε μια τέτοια κατάσταση, λοιπόν, δημιουργούνται συνθήκες ρευστότητας και μεγαλύτερης ευελιξίας διότι πολλά πράγματα μετασχηματίζονται. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι οργανωσιακές αλλαγές αποτελούν ένα ιδανικό πλαίσιο για την εμφάνιση των συμπεριφορών του job crafting, γιατί οι ρόλοι και τα καθήκοντα των εργαζομένων είναι υπό ρευστότητα. Η τεχνική του job crafting, λοιπόν, αποτελεί μια μορφή προ-ενεργητικής συμπεριφοράς των εργαζομένων και έναν αποτελεσματικό τρόπο για την αντιμετώπιση της αλλαγής στο εργασιακό περιβάλλον.

Είναι απαραίτητο να γίνει κατανοητό ότι στη σύγχρονη εποχή που οι επιχειρήσεις καλούνται να αλλάζουν με ταχείς ρυθμούς συνεχώς, επιβάλλεται οι εργαζόμενοι να διαθέτουν τα δικά τους μέσα, ώστε να προσαρμόζονται αποτελεσματικά και άμεσα στις νέες συνθήκες. Επομένως, κρίνεται σκόπιμο να λάβουμε υπόψη ότι οι εργαζόμενοι δεν παραμένουν παθητικοί αποδέκτες των νέων συνθηκών, αλλά αντίθετα αναλαμβάνουν ενεργό δράση, αλληλεπιδρώντας δυναμικά με το μετασχηματιζόμενο εργασιακό τους περιβάλλον. Φυσικά, η προσαρμογή σε μια οργανωσιακή αλλαγή είναι ο απώτερος στόχος ενός τμήματος Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού προκειμένου να αξιολογηθεί η οργανωσιακή αλλαγή ως επιτυχημένη.

ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΚΡΙΤΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
Οι άνθρωποι διαμορφώνουν ενεργά τον κόσμο γύρω τους. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν τρεις διακριτές στρατηγικές job crafting:

1. Αρχικά, οι εργαζόμενοι μπορούν να αλλάξουν τον αριθμό, την έκταση και το είδος των εργασιακών τους καθηκόντων. Για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος μπορεί να ζητήσει επιπλέον καθήκοντα που βρίσκει ενδιαφέρον και πρόκληση σε αυτά, όταν αισθάνεται ότι η εργασία του είναι μονότονη και δεν του παρέχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τα προσόντα του.
2. Δεύτερον, οι εργαζόμενοι μπορούν να προσαρμόσουν τον αριθμό και την ποιότητα των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων-σχέσεων με άλλους ανθρώπους στην εργασία. Ο βαθμός της αλληλεπίδρασης αναπροσαρμόζεται από τους ίδιους, με στόχο να έρχονται σε επαφή περισσότερο με συναδέλφους που συμπαθούν ή τους εμπνέουν.
3. Τρίτον, η γνωστική νοηματοδότηση των εργασιακών καθηκόντων μπορεί να αλλάξει, μέσω της διαφορετικής νοηματοδότησης αυτών. Όσο περισσότερο βρίσκει κάποιος νόημα σε αυτό που κάνει, τόσο περισσότερο δεσμευμένος είναι και ως εκ τούτου περισσότερο αποδοτικός.

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ Νέοι τρόποι εργασίας, νέοι ρόλοι και νέοι τρόποι συσχέτισης με τους άλλους προκύπτουν ως αποτέλεσμα μιας οργανωσιακής αλλαγής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αλληλεπίδραση του ατόμου και του εργασιακού περιβάλλοντος που αλλάζει. Τα στοιχεία ενός εργασιακού περιβάλλοντος μπορούν να προσδιοριστούν ως εργασιακές απαιτήσεις και εργασιακοί πόροι. Στο πλαίσιο αυτό, το job crafting ορίζεται ως οι αλλαγές που πραγματοποιούν οι εργαζόμενοι προκειμένου να επέλθει η απαραίτητη ισορροπία μεταξύ των εργασιακών απαιτήσεων και πόρων με τις προσωπικές ανάγκες τους. Για να επιτευχθεί η παραπάνω αρμονία, ο εργαζόμενος μπορεί να αναδιαμορφώσει πλευρές της εργασίας του με τρεις τρόπους.

1. Ο εργαζόμενος προσπαθεί να αυξήσει το επίπεδο των διαθέσιμων εργασιακών πόρων στο περιβάλλον του, όταν αισθάνεται ότι αυτοί που έχει ήδη στην κατοχή του δεν είναι ικανοποιητικοί. Οι εργασιακοί πόροι διακρίνονται σε κοινωνικούς (ανατροφοδότηση και κοινωνική υποστήριξη) και σε δομικούς (αυτονομία και ποικιλία καθηκόντων). Οι εργασιακοί πόροι αποτελούν πολύ σημαντικούς προβλεπτικούς παράγοντες θετικών εργασιακών αποτελεσμάτων, όπως η εργασιακή δέσμευση, η αφοσίωση στην εργασία και η ικανοποίηση των πελατών. Αυτό συμβαίνει γιατί οι εργαζόμενοι μπορούν να ανταποκριθούν με επιτυχία στα εργασιακά τους καθήκοντα έχοντας στη διάθεσή τους επαρκείς πόρους με αποτέλεσμα να παραμένουν ικανοποιημένοι και δεσμευμένοι στην εργασία τους. Κατά αυτόν τον τρόπο, ένας εργαζόμενος για παράδειγμα μπορεί να πάρει την πρωτοβουλία να ζητάει τακτικά ανατροφοδότηση ή/και την υποστήριξη των συναδέλφων του, όταν κρίνει ότι τη χρειάζεται.

2. Όταν ο εργαζόμενος αισθάνεται ότι οι απαιτήσεις στην εργασία του δεν είναι επαρκείς προκειμένου να αυξήσει το επίπεδο κινητοποίησής του, αναζητά επιπλέον ενδιαφέροντα καθήκοντα ή απαιτήσεις, οι οποίες ορίζονται ως προκλήσεις. Παραδείγματα προκλήσεων είναι η ανάμειξη σε επιπρόσθετα ενδιαφέροντα projects και οι γνωστικές απαιτήσεις στην εργασία. Οι προκλήσεις, αν και απαιτούν ενέργεια από την πλευρά του εργαζόμενου, έχουν δυνητικά οφέλη, όπως είναι η επίτευξη εργασιακών στόχων και οι δυνατότητες για ανάπτυξη, γνώση και αίσθημα επίτευξης. Ακόμη, προκαλούν την περιέργεια και τη συμμετοχικότητα. Κατά αυτόν τον τρόπο, ένας εργαζόμενος είναι πιθανό να επιλέξει να αναλάβει περισσότερες αρμοδιότητες με απώτερο στόχο την προσωπική του επιτυχία και εξέλιξη.

3. Αντίθετα με τις προκλήσεις, υπάρχουν και εργασιακές απαιτήσεις που προϋποθέτουν επένδυση υπερβολικής ενέργειας από την πλευρά του εργαζόμενου και ως τέτοιες είναι δυνητικά στρεσογόνες. Τέτοιου είδους απαιτήσεις, όπως η εργασιακή ανασφάλεια, η ασάφεια ρόλου, διαπροσωπικές διαμάχες, βλάπτουν την υγεία των εργαζομένων και απειλούν τη λειτουργικότητα τους, προκαλώντας αρνητικά συναισθήματα, πίεση και τελικά εξάντληση. Επομένως, μέσω της τρίτης διάστασης του job crafting, οι εργαζόμενοι δύναται να περιορίσουν τις ανασταλτικές αυτές απαιτήσεις προκειμένου να προστατευτούν από τις αρνητικές τους επιπτώσεις. Οι εργαζόμενοι μπορούν να επιτύχουν τον περιορισμό αυτών των απαιτήσεων, θεσπίζοντας προτεραιότητες, με την υλοποίηση των σημαντικότερων καθηκόντων και τη χρονική μετάθεση των λιγότερο σημαντικών και επειγόντων.

ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ
Συμπερασματικά, το job crafting αποτελεί μια αποτελεσματική τεχνική και σημαντική πρωτοβουλία των εργαζομένων κατά τη διάρ-κεια οργανωσιακών αλλαγών. Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνικής οι εργαζόμενοι έχουν την ευκαιρία να μην είναι παθητικοί αποδέκτες μιας νέας κατάστασης και να αναδιαμορφώσουν το εργα-σιακό τους περιβάλλον, λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές τους ανάγκες και ικανότητες, ώστε τελικά να επιτύχουν την προσαρμογή τους στις νέες συνθήκες. Αυτά τα στοιχεία είναι σημαντικά για την προσαρμογή των εργαζομένων κατά τη διάρκεια μιας αλλαγής και τελικά την επιτυχημένη υλοποίηση της. Τέλος, η σημαντικότητα του job crafting έχει οδηγήσει πολλούς οργανισμούς στο να εκπαιδεύουν τους ανθρώπους τους στις συγκε-κριμένες τεχνικές. Με τον τρόπο αυτό, οι εργαζόμενοι μπορούν να ενδυναμωθούν και να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά μια οργα-νωσιακή αλλαγή, με γνώμονα αφενός την ευεξία τους και αφετέρου την επιτυχημένη βιωσιμότητα του οργανισμού.